1009

Czesi robią w internecie piekło, gdy o tym autobusie się mówi Jelcz - na szczęście tu ich nie ma, bo zaraz by były historyjki o kradzieży ich projektu, itp. tylko że nie "ogórka" im akurat ukradliśmy, a Tatrę T2...

Kupiliśmy od nich ze dwie Tatry czy ile ich tam było, może cztery, może sześć (nie chce mi się teraz sprawdzać) i poszedł wagon z tej partii do Konstalu na kopiowanie drucik po druciku, blaszka po blaszce, śrubka po śrubce - byliśmy jednym z nielicznych krajów na świecie, jeśli nie jedynym, produkującym tramwaj oparty na PCC bez licencji, a do tego ukradliśmy praktycznie całą czechosłowacką konstrukcję, na którą oni licencje posiadali. Oczywiście wprowadzone były zmiany, ale 13N nawet od późniejszej Tatry T3 niewiele się zewnętrznie różnił (w zasadzie tylko przodem i tyłem) - nawet drzwi i ich rozmieszczenie było identyczne.

Różnica polega na tym, że Czechosłowacja (Tatra) kupiła licencję na szybkobieżny tramwaj z rozruchem samoczynnym na wózkach skrętnych - my zaś nie i sami go też nie wymyśliliśmy. Jeśli byśmy jednak nie ukradli tego projektu, to pewnie do dziś byśmy jeździli "kogutami", bo 105N też był w sumie tylko rozwinięciem 13N. Ogórka im jednak nie ukradliśmy, a co do przyczepy P-01 nie mam wiedzy, choć wiem, że oni ją od nas kupowali, sami równocześnie produkując takie same (widocznie oni za mało, a my za dużo).

Dodam, że szybkobieżna Tatra T1 była produkowana w oparciu o licencję belgijską. Dlatego też późniejsze 13N (do którego aparaturę kupowano właśnie w Belgii) posiada napięcie pokładowe 40V. Pierwotnie "kabanik", (wizualnie identyczny z Tatrą T1) miał posiadać aparaturę pracującą na napięciu 24V i oznaczenie 11N (wersja z rozruchem bezpośrenim dla pozostałych miast, wykorzystująca nastawnik z eNki miała posiadać oznaczenie 12N). Przemysł krajowy odmówił produkcji wyposażenia elektrycznego dla tych wagonów, stąd konieczny był import z "drugiego obszaru". Ciekawe, czy po tamtym numerze z T1 Czesi sprzedaliby jeszcze Polsce tramwaje, jak planowano w latach 80.

Z lewej strony wychyla się Skoda 8 Tr, zapewne na linii 56.

W tym wymiarze, to fachowcem nie jestem. pamiętam tylko jako pasażer dziecko/nastolatek, że wiele zależało od kierowcy. Dlatego niektórym pałąki spadały, a niektórym nie. Skrzyżowań z siecią tramwajową było chyba z 10. I jeszcze skrzyżowania z siecią trolejbusową.

Co do historii trzynastek patrz Tramwar – Jak powstał tramwaj 13N. ZTCP Czechosłowacy kupili licencję od Westinghouse’a. Ponieważ polski przemysł nie był w stanie na czas odtworzyć projektu i uruchomić produkcji rozruszników, a Tatra odmówiła sprzedaży tego komponentu, Polacy zakupili w sumie dwie partie rozruszników w Belgii (która też zakupiła licencję na wagony PCC, ale innego producenta i niekompatybilne z rozrusznikami Tatry). ZTCW belgijska konstrukcja rozrusznika również została w Polsce skopiowana bez licencji. Z kolei o krzyżowaniu sieci trakcyjnej trolejbusowej można poczytać na stronie Transport Szynowy – Porównanie sieci tramwajowej z trolejbusową (krzyżowanie sieci trolejbusowej z tramwajową rozwiązane jest analogicznie).

@Z_perspektywy: Czesi dostarczyli jeszcze w latach 90. do Poznania 5 Tatr RT6N1, następne 5 produkowane było w Poznaniu przez konsorcjum CKD z Cegielskim (taka była koncepcja zgłoszona do przetargu). I na tych 10 wozach się skończyło, głównie z powodu problemów finansowych i organizacyjnych czeskiego producenta. Może Czesi nam jednak czegoś nie wybaczyli, bo to był wybitnie awaryjny pojazd, w dodatku przez problemy ze skrajnią na niektórych łukach był na stałe przypisany do linii 12 (obsługującej też trasę PST, choć pierwotnie wszystkie linie miały być obsługiwane tym taborem z przetargu CKD-HCP).